Impulsem do podjęcia kontroli były napływające do NIK niepokojące sygnały na temat funkcjonowania przejść granicznych na wschodzie RP. To spory problem dla mieszkańców terenów przygranicznych, ale również dla wszystkich podróżujących. Głównym zarzutem jest wciąż zbyt długie oczekiwanie na odprawę. Do NIK docierają sygnały o nieodpowiedniej organizacji pracy polskich służb, w tym o występujących przestojach w obsłudze pojazdów. Podobne nieprawidłowości opisała również Fundacja Batorego w raporcie Granica do naprawy. Mowa tam o tzw. martwych okresach, w czasie których polskie służby graniczne znikają z pasów ruchu.
W trakcie kontroli inspektorzy NIK zwrócą szczególną uwagę na system organizacji pracy wojewodów, służby celnej i Straży Granicznej. Oceniona zostanie współpraca ze służbami państw sąsiednich, w tym realizacja zawartych porozumień. Kontrolerzy sprawdzą również, czy inwestycje infrastrukturalne na przejściach granicznych przełożyły się na poprawę jakości obsługi osób przekraczających granicę.
Chcąc uzyskać możliwie najszerszą i najbardziej obiektywną informację, NIK uruchomiła internetową ankietę. Adresowana jest ona do tych, którzy w ciągu ostatnich trzech lat przekraczali wschodnią granicę.
Ankieta dotycząca sprawności działania służb państwowych na wybranych przejściach granicznych w latach 2010 - 2013 - zbieranie zgłoszeń zakończyło się 31 lipca 2014 r.
