NIK negatywnie oceniła przestrzeganie przepisów o zasadach wynagradzania członków zarządu i rad nadzorczych w skontrolowanych przedsiębiorstwach energetyki cieplnej w województwie podlaskim, bowiem w prawie wszystkich kontrolowanych spółkach wynagrodzenia te były zawyżone - łącznie o prawie milion złotych.
W efekcie kontroli zaprzestano naliczania zawyżonych wynagrodzeń osobom zarządzającym i nadzorującym spółki.
W 2016 r. weszła w życie tzw. nowa ustawa kominowa, zgodnie z którą wysokość wynagrodzeń członków organów zarządzających oraz organów nadzorczych miała być ustalana na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (ogłaszane corocznie przez Prezesa GUS), bez wypłat nagród z zysku w IV kwartale roku poprzedniego. Przepisy ustaw okołobudżetowych na lata 2018-2022 „zamrażały” podstawę wymiaru wynagrodzeń dla członków zarządów i rad nadzorczych spółek na poziomie obowiązującym w 2017 roku (przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w IV kwartale 2016 r. wynosiło 4403,78 zł).
Celem kontroli Przestrzeganie przepisów o zasadach wynagradzania członków zarządów i rad nadzorczych przedsiębiorstw energetyki cieplnej w województwie podlaskim było sprawdzenie, czy spółki respektowały przepisy o zasadach wynagradzania członków zarządów i rad nadzorczych.
Kontrolą objęto siedem spółek komunalnych w woj. podlaskim, tj. Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Łomży Sp. z o.o. (MPEC w Łomży), Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej „GIGA” Sp. z o.o. w Augustowie (MPEC w Augustowie), Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Grajewie (PEC w Grajewie), Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Hajnówce (PEC w Hajnówce), Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A. w Bielsku Podlaskim (MPEC w Bielsku Podlaskim), Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Mońkach (PEC w Mońkach) i Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Łapach (PEC w Łapach).
Najważniejsze ustalenia kontroli
Z ustaleń kontroli NIK wynika, że w sześciu z siedmiu skontrolowanych spółek wypłacano wynagrodzenia członkom zarządów lub rad nadzorczych w zawyżonej wysokości. W przedsiębiorstwach tych (MPEC w Łomży, MPEC w Augustowie, PEC w Grajewie, PEC w Hajnówce, MPEC w Bielsku Podlaskim i PEC w Łapach) wynagrodzenia członków zarządów lub rad nadzorczych przez kilka lat nie były utrzymane na poziomie ustalonym dla roku 2017. Tymczasem takiego ograniczenia wymagały przepisy ustaw o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustaw budżetowych. Niezastosowanie się do tego obostrzenia spowodowało wypłacenie wynagrodzeń zawyżonych łącznie o 995,2 tys. zł. Trzy spółki w trakcie (PEC w Grajewie) lub po kontroli NIK (MPEC w Augustowie, PEC w Łapach) wyeliminowały te nieprawidłowości, określając wynagrodzenia zarządów i rad nadzorczych w prawidłowej wysokości, a trzy kolejne (MPEC w Łomży, PEC w Hajnówce, MPEC w Bielsku Podlaskim) podjęły kroki naprawcze w tym kierunku. Wszystkie spółki rozpoczęły też działania w celu odzyskania nienależnie wypłaconych wynagrodzeń. Tylko w jednym kontrolowanym przedsiębiorstwie (PEC w Mońkach) wynagrodzenia przyznawano z zachowaniem obowiązującego limitu.
Ponadto nieprawidłowości lub uwagi w ocenach dotyczyły nieokreślenia wymaganych wskaźników realizacji celów zarządczych, minimalnych wartości stopnia ich realizacji oraz odpowiadających im wag, przez co utrudniona lub wręcz niemożliwa była do przeprowadzenia rzetelna ocena efektów podejmowanych działań przez organy zarządzające jednostkami.
W efekcie członkom zarządów i rad nadzorczych wypłacono wynagrodzenie zawyżone łącznie o 995,2 tys. zł, z czego:
- 691,6 tys. zł – kwota nadpłaconego wynagrodzenia członkom zarządu w spółkach: MPEC w Łomży, MPEC w Augustowie, PEC w Grajewie, MPEC w Bielsku Podlaskim, PEC w Łapach;
- 303,6 tys. zł – kwota nadpłaconego wynagrodzenia członkom rady nadzorczej w spółkach MPEC w Łomży, PEC w Grajewie, PEC w Hajnówce, MPEC w Bielsku Podlaskim, PEC w Łapach.
Do przedsiębiorstw energetyki cieplnej skierowano wnioski o podjęcie działań zmierzających do odzyskania przez spółki wynagrodzenia wypłaconego członkom zarządu lub rady nadzorczej w zawyżonej wysokości (MPEC w Łomży, MPEC w Augustowie, PEC w Grajewie, PEC w Hajnówce, MPEC w Bielsku Podlaskim oraz PEC w Łapach)
NIK wystąpiła do jednostek kontrolowanych o sukcesywne informowanie o dalszych działaniach w sprawie realizacji powyższych wniosków i ich rezultatach.
