Wdrożenie Programu miało na celu ograniczenie narastania dysproporcji w rozwoju gmin. Do udziału w Programie wytypowano 500 gmin wiejskich (z 13 województw) znajdujących się w najbardziej niekorzystnej sytuacji, głównie takich, które nie sprostały wymaganiom obecnych uwarunkowań społeczno-gospodarczych. Uczestnictwo w Programie miało pozwolić im na nadrobienie dystansu rozwojowego oraz wzmocnienie integracji społecznej na ich terenie. Działania w ramach Programu realizowane były w formie warsztatów, kursów czy przedsięwzięć plenerowych, w takich dziedzinach, jak np. tradycyjne rzemiosło artystyczne, śpiew i taniec ludowy, zajęcia muzyczne, plastyczne, filmowe, sportowe, nauka grafiki komputerowej, czy języków. W działaniach tych brały udział osoby w podeszłym wieku, dzieci, młodzieży oraz całe rodziny. Co ważne, realizatorami działań były lokalne organizacje czy stowarzyszenia, wyłonione w trybie konkursowym.
Realizacja Programu przyniosła trwałe rezultaty w ponad 90% uczestniczących w nim gmin, w których zainicjowane przez Program działania są w różnych formach kontynuowane. Efektem realizacji Programu było również podniesienie sprawności gmin w pozyskiwaniu środków ze źródeł zewnętrznych na realizację zadań z zakresu integracji społecznej oraz w planowaniu i tworzeniu gminnych strategii rozwiązywania problemów społecznych.
Niepowodzeniem zakończyła się realizacja Programu w KRUS. Kasa nadal nie dysponuje w pełni wydolnym systemem informatycznym, choć od 2006 roku wydała na niego całość przyznanych na ten cel środków (ponad 27 mln. euro) z pożyczki z Banku Światowego. Kolejny - już trzeci - termin zakończenia prac przewidziany jest na koniec 2012 roku.
Nowy spójny system informatyczny miał być gotowy w 2009 roku i poprawiać skuteczność pracy KRUS oraz integrować dotychczas funkcjonujące systemy. Rzeczywistość jest inna - terminy zakończenia inwestycji dwukrotnie przekładano, a dotrzymanie kolejnego terminu - koniec 2012 roku - w ocenie NIK na podstawie dotychczasowego zaawansowania prac - jest mocno wątpliwe. Z trzech zaplanowanych systemów nie działają dwa kluczowe: zarządzania (obejmujący podsystemy zarządzania finansowego, zasobami ludzkimi, płacami, zamówieniami i środkami trwałymi) oraz system długoterminowej archiwizacji danych. Działa tylko system automatyzacji pracy.
Zdaniem NIK projekt był od początku źle zarządzany przez KRUS oraz brakowało spójnej koncepcji realizacji całości. W efekcie panował chaos i opóźnienia. Procedura przetargowa dla systemu zarządzania trwała półtora roku, a wykonawca nie zapewnił wymaganej jakości prac. Nadal trwa instalowanie systemu archiwizacji. W tym przypadku procedurę przetargową powtarzano dwa razy, gdyż jedyna oferta przekraczała szacowany budżet zadania.
Niezadowalające okazały się również działania Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w zakresie upowszechniania wyników Programu - nie przeprowadzono, wynikającej z umowy pożyczki, ogólnokrajowej kampanii w obszarze integracji społecznej, a także kampanii mającej na celu poinformowanie opinii publicznej o zmianach zachodzących w KRUS.
NIK zwróciła jednocześnie uwagę, że Program był realizowany w sposób przewlekły, co z jednej strony wynikało z jego niewłaściwego przygotowania, z drugiej zaś z konieczności równoczesnego stosowania procedur Banku Światowego i krajowych. Wymagało to opanowania i stosowania przez uczestników Programu skomplikowanych procedur Banku, w tym finansowych, w zasadzie na potrzeby tylko jednego projektu. Zdaniem NIK wskazuje to na konieczność bardziej przemyślanego doboru źródła finansowania dla realizacji takich projektów w przyszłości.
Zgodnie z umową pożyczki z Bankiem Światowym obowiązkiem NIK było przeprowadzenie audytu finansowego Programu oraz wydanie poświadczenia prawidłowości realizacji wydatków. W wyniku przeprowadzonej kontroli NIK wydała pozytywną opinię o wiarygodności i rzetelności sprawozdania finansowego Programu za lata 2010-2012 oraz oceniła pozytywnie, z niewielkimi zastrzeżeniami, prawidłowość realizacji wydatków ze środków pożyczki.
