Europejski Trybunał Obrachunkowy przeanalizował proces przeprowadzenia przez Komisję Europejską oceny krajowych planów odbudowy, a także wytyczne, jakie Komisja przekazała państwom członkowskim UE w tym zakresie. Z kontroli Trybunału wynika, że choć ocena planów dokonana przez Komisję była ogólnie odpowiednia, to istnieją zagrożenia dla ich skutecznego wdrożenia, wynikające między innymi z niejasno sformułowanych kamieni milowych i wartości docelowych.
W lipcu 2020 r. Rada Europejska zdecydowała o utworzeniu funduszu odbudowy NextGenerationEU o wartości ponad 800 mld euro. Jego centralnym elementem jest – utworzony w 2021 r. – Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF), który ma na celu złagodzenie gospodarczych i społecznych skutków pandemii COVID-19.
W ramach RFF finansowane będą inwestycje i reformy w obszarach mających znaczenie dla całej Unii Europejskich, podzielonych na sześć filarów:
- zielona transformacja
- transformacja cyfrowa
- inteligentny, zrównoważony wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu
- spójność społeczna i terytorialna
- opieka zdrowotna oraz odporność gospodarcza, społeczna i instytucjonalna
- polityki na rzecz następnego pokolenia, dzieci i młodzieży
Opis grafiki
Obszary polityki, których dotyczy RRF (sześć filarów): Zielona transformacja; Transformacja cyfrowa; Inteligentny, zrównoważony wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu; Spójność społeczna i terytorialna; Opieka zdrowotna oraz odporność gospodarcza, społeczna i instytucjonalna; Polityki na rzecz następnego pokolenia, dzieci i młodzieży.
Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy na podstawie rozporządzenia w sprawie RRF. Zdjęcia: ©Depositphotos.
Aby uzyskać środki z puli ponad 700 mld euro wsparcia dostępnego w ramach RRF, państwa członkowskie muszą przedstawić krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności (KPO), które są następnie oceniane przez Komisję Europejską. Do 1 czerwca 2022 r. wszystkie państwa oprócz Niderlandów przedłożyły oficjalnie Komisji swoje plany, która oceniła pozytywnie 25 spośród nich, w tym polski KPO. Z ustaleń kontrolerów Europejskiego Trybunału Obrachunkowego wynika, że za sprawą oceny dokonanej przez Komisję poprawiła się jakość kamieni milowych i wartości docelowych. Niektóre z nich były jednak niejasno sformułowane i nie obejmowały kluczowych etapów wdrażania. Ponadto, przeprowadzona przez Komisję ocena szacunkowych kosztów wykazała, że w przypadku niektórych działań brak było informacji na ten temat.
Sprawozdanie specjalne Trybunału zawiera szczegółowe informacje dotyczące kryteriów i procesu oceny KPO, obowiązków państw członkowskich, Komisji Europejskiej i Rady, wsparcia dla państw członkowskich w ramach Grupy Zadaniowej ds. Odbudowy i Zwiększania Odporności RECOVER, a także systemów audytu i kontroli RRF w państwach członkowskich.
Sprawozdanie specjalne nr 21/2022 pt. „Ocena krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności dokonana przez Komisję – ogólnie właściwa, lecz wdrażanie planów jest obarczone ryzykiem” oraz komunikat prasowy dostępne są na stronie Trybunału:
Ocena krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności dokonana przez Komisję (eca.europa.eu)
